Superficie
8.24 km2
e un perímetro de 14.65 km
Poboación
Segundo o INE en 2021
238 habitantes
Distancia á Catedral
En coche: 13,5 kms – 21 minutos
Camiñando: 11,4 kms – 2 horas 20 minutos
Festas
Santa Cristina (Setembro)
Situada ao Norte do centro histórico, a uns 13 km atópase a parroquia de Santa Cristina de Nemenzo. Toca cas de Marantes polo Leste, Enfesta polo Sur e Verdía, Busto e o Concello de Oroso polo Norte.
Pertenceu ao Concello de Enfesta, xunto coas parroquias de San Xoán de Fecha, Santa Cristina de Fecha, Grixoa, Verdía, Busto, Enfesta, Marantes, Barciela, Cesar, Carballal e Sabugueira ata 1962, ano no que foi incorporado ao Concello de Santiago.
Pertence ao termo do Arciprestazgo de Bama e da diócese de Santiago.
Nemenzo ocupa unha superficie de 8,24 km2 e un perímetro de 14,65 km que se divide nas localidades de O Barreiro, Chorente, Os Mallos, Os Muíños, Nemenzo de Abaixo, Nemenzo de Arriba, As Paradelas de Abaixo, As Paradelas de Arriba. , A Pedra, Vilarino.
Regada polo coñecido Rego da Torta, a súa altitude máxima dáse no monte Pena da Serra con 371m, mantendo unha media duns 300m. Como o resto do concello, atópase a uns 260 m sobre o nivel do mar.
Segundo os datos recollidos do INE, a súa poboación en 2021 é de 238 habitantes, 121 mulleres e 117 homes. O núcleo máis habitado é a aldea da Pedra e o de menor número de veciños é Paradela con apenas 5.
O seu acceso realízase por estradas autonómicas, aínda que a rodean a N-550 e Chaián.
Distancias desde Santa Cristina de Nemenzo ata a Catedral:
1864 | La Correspondencia de España | En la parroquia de Nemenzo (Coruña) ha caído en estos días un aerolito de bastante magnitud que llamó la atención de los habitantes de aquella aldea. |
1864 | Diario de Córdoba | En la parroquia de Nemenzo (Coruña) ha caído en estos días un aerolito de bastante magnitud que llamó la atención de los habitantes de aquella aldea. |
1903 | El Eco de Santiago | Se mencionan lugares como la zanca conocida como Monte das Crueiras o Cortello de Monte Espino situados en la aldea de Barreiro. |
1924 | El Eco de Santiago | Días pasados se celebró en este ayuntamiento con gran esplendor y entusiasmo la fiesta del árbol. Los niños de la parroquia de Nemenzo cantaron la misa en su parroquia. A la una de la tarde se reunieron en la Rúa Traviesa los niños de la Escuelas de Nemenzo, Barcia y Enfesta, sus maestros al frente. Se dirigieron a la Casa Consistorial, cantando el Himno al árbol y la canción del soldado. El acto lo abrió el Sr. Cura párroco de S. Cristóbal de Enfesta pronunciando un discurso sobre el árbol y los beneficios que reporta. Seguidamente unos niños recitaron hermosas poesías al árbol que fueron muy aplaudidas. Se cantó el himno al árbol y después el Delegado primero, y los maestros y niños después comenzaron a la plantación de árboles en medio del mayor júbilo. A la terminación se obsequió a los niños y niñas con una merienda. |
Nemenzo conta cun valioso patrimonio en todo o seu territorio, gran parte del protexido e situado polo PXOM (Plan Xeral de Ordenación Municipal). Pódese dividir en monumentos relixiosos e civís.
Entre os primeiros destaca o conxunto parroquial de igrexa e cruceiro. A Igrexa de Santa Cristina de Nemenzo, construída no século XVIII en estilo barroco tardío, conta cun cemiterio anexo. Ten pranta de cruz latina, coa nave máis grande que o cruceiro. Coroase en triángulo con dobre campanario, un ollo e remata en curva con molduras.
No interior do adro da igrexa atópase o Cruceiro da Igrexa de tipo crucifixo, érguese sobre unha plataforma cadrada con dous chanzos. Sobre o pedestal atópase a figura dun neno cantor procedente do coro de pedra do mestre Mateo da catedral que foi desmantelado entre 1603 e 1604 e substituído por outro de madeira baixo mandato do arcebispo San Clemente. O varal varía entre formas cadradas e octogonais para rematar cunha cruz decorada con tallas da Paixón.
O patrimonio civil está moi representado nesta zona con elementos prehistóricos. Abundan as mámoas, medorras e castros, todos eles propios da Idade do Bronce.
O Castro de Santa Cristina, tamén chamado das Uces Blancas, está formado por un recinto central de forma ovalada e dous antecastros que se prolongan cara ao sur. No lado leste, un burato fronte ao terraplén do gran recinto central. As defensas da croa foron construídas sobre a base de terrapléns de gran altura en todo o perímetro. Nos sectores leste e sur, as defensas compoñense dun destacado parapeto, do mesmo xeito as dos antecastros, tamén con parapetos, presentan menor desenvolvemento e altura. As dimensións do complexo oscilan entre os 85 e os 135 m.
O Castro A Croa das Paradelas, é un recinto alongado de forma ovalada cunha gran terraza anexa. Ao norte, a parte alta está defendida por un dobre sistema de terraplén. No sur e leste hai un parapeto de considerables dimensións en ancho e alto mentres que a terraza presenta un simple terraplén. O acceso realízase a través dun oco nos muros flanqueado por dous baluartes. As dimensións da croa oscilan entre os 70 e os 110 metros. A terraza mide entre 53 e 27 metros mentres que o conxunto abrangue un total de entre 148 e 154 metros. Nas prospeccións realizadas atopáronse muíños circulares.
ENTIDAD,C,250 | Lonxitude | Latitude |
Igrexa de Santa Cristina de Nemenzo (A Pedra) | 42.9549 | -8.4825 |
Cruceiro no conxunto parroquial de Nemenzo na Pedra | 42.9546 | -8.4826 |
Casa Rectoral de Nemenzo (A Pedra) | 42.9554 | -8.4823 |
Vivenda en As Paradelas (Nemenzo) | 42.9706 | -8.4740 |
Vivenda en A Pedra (Nemenzo) | 42.4542 | -8.4829 |
Casa en Vilariño de Nemenzo | 42.9410 | -8.4886 |
Castro de Santa Cristina / As Uce Brancas (A Pedra) | 42.9576 | -8.4783 |
Medorra nº 1 do Transformador (Chorente) | 42.9631 | -8.4841 |
Medorra nº 2 do Transformador (Chorente) | 42.9645 | -8.4862 |
A Croa das Paradelas | 42.9724 | -8.4745 |
Mámoa nº 1 Tras Piñeiro (Quintáns) | 42.9491 | -8.4943 |
Mámoa nº 2 Tras Piñeiro (Quintáns) | 42.9495 | -8.4944 |
Mámoa nº 1 do Monte da Costa Negra (Lobre) | 42.9435 | -8.4928 |
Mámoa do Penouco de Atrás (A Pedra) | 42.9502 | -8.4777 |
Mámoa nº1 de Vilariño | 42.9377 | -8.4886 |
O Cargadoiro (Vilar) | 42.9647 | -8.4750 |
Ramil | 42.9584 | -8.4699 |
Casto de Marantes (Outeiro) | 42.9531 | -8.4705 |
Agra dos Campos (Nemenzo de Abaixo) | 429482 | -8.4851 |
O retablo barroco da igrexa foi restaurado en 2013.
A figura do neno cantor da cruz da igrexa foi realizada polo taller do mestre Mateo e probablemente procede do coro de pedra da catedral. Éste coro, construído en 1200, foi desmantelado arredor de 1604 por orde do arcebispo San Clemente para ser substituído por outro de madeira. As súas pezas máis importantes foron reutilizadas noutras obras e o resto servíu de material de construción e recheo.
Asociación de veciños “Campo do monte de Nemenzo”
(Lugar de Vilariño, 8-Nemenzo 15884)